شب قدر قلب ماه رمضان است | در شب قدر معرفت خود را به امیرمؤمنان اضافه کنیم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی استاد درس خارج حوزه علمیه قم سحرگاه امروز در جمع مردم آران و بیدگل در جوار امام زاده هلال بن علی(ع) اظهار داشت: شب نوزدهم ماه مبارک رمضان است، عناوین متعددی برای امشب مطرح است که باید پیرامون هر یک از اینها مفصل صحبت کرد اما من در این وقت کوتاه یک اشاره‌ای به برخی از این عناوین خواهم داشت.

وی در ادامه ضمن تسلیت به مناسب سالروز ضربت خودن حضرت علی(ع) عنوان کرد: احتمال اینکه امشب هم شب قدر باشد وجود دارد، شب نوزدهم ماه رمضان شب تقدیر است، شبی است که مقدرات الهی برای بشر تا یک سال آینده تقدیر می‌شود، شب نوزدهم را شب تقدیر می‌گویند، شب بیست و یکم را شب ابرام می‌گویند و شب بیست و سوم شب امضاء است. که اینها را یک توضیح اجمالی خواهم داد.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که امیرالمؤمنین(ع) سرمایه بشریت است، گفت: شیعه افتخار می‌کند که در میان اصحاب رسول خدا و در میان اوصیاء رسول خدا شخصیتی به مثل امیرالمؤمنین(ع) نبوده و نخواهد بود. ما افتخار می‌کنیم پیرو شخصیتی هستیم که آنقدر پیامبر برای او فضیلت مطرح کرده که انسان از شمارش او ناتوان است. البته این فضائل در کنار سیصد آیه قرآن در مورد امیرالمؤمنین است.

وی ادامه داد: مثلاً این آیه شریفه الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُم بِظُلْمٍ أُولَئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ، خدای تبارک و تعالی می‌فرماید کسانی که ایمان آوردند و این ایمان‌شان ذره‌ای آلودگی شرک بر دامنش ننشست، از اول به خدا ایمان آوردند تا آخر ، اولئک لهم الامن. برای اینها امنیت دنیا و آخرت هست.

آیت الله فاضل لنکرانی در بخش دیگری از سخنان خود در این مراسم تصریح کرد: گاهی اوقات برخی سؤال می‌کنند که راه خوشبختی چیست؟ راه اینکه انسان امنیت پیدا کند، جسم و روح و جان او در دنیا و آخرت این است که مراقب باشد در فراز و فرودهای اجتماعی، در حوادث اجتماعی ایمانش ضربه نخورد، ایمانش را بخاطر یک قضایایی کمرنگ نکند.

وی عنوان کرد: خدا در قرآن کریم برای امیرالمؤمنین(ع) این آیه را نازل کرده و امام محمد باقر(ع) می‌فرماید این آیه در مورد علی بن ابیطالب(ع) است که از وقتی به رسول خدا و به خدای تبارک و تعالی ایمان آورد یک لحظه مشرک نشد؛ در آیات دیگر انسان می‌بیند خدا افرادی بودند که آمنوا ثم کفروا ثم آمنوا ثم کفروا، یک روز می‌آمدند صبح خدمت پیامبر ایمان داشتند، شب کافر می‌شدند، فردا دوباره ایمان داشتند و روز بعد کافر می‌شدند اما امیرالمؤمنین(ع) یک لحظه به خدا شرک نورزید، این پیشوای ماست، این رهبر و امام ما شیعیان است یک چنین شخصیتی است که یک لحظه در درونش به خدا شرک نورزیده.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه با تأکید بر این که باید در ماه رمضان، در لیالی قدر ولایت خودمان را نسبت به امیرالمؤمنین(ع) تقویت کنیم، گفت: شب قدر را کسی درک می‌کند که بین خودش و امیرالمؤمنین(ع) ارتباط برقرار کند، به ایشان عرض کند که ولایت من این است، اگر اشکالی دارد نقصانی دارد ولایت من را تکمیل کنید، اگر ما این شب‌ها را احیا کنیم، از مجلس که می‌رویم ببینیم در درون ما فرقی نکرده؟ همان ولایت، همان اندازه، اینکه خسارت بزرگی است.

وی تأکید کرد: امروز باید رسانه‌های ما، مسئولین ما، پدران و مادران باید جوان‌ها را با امیرالمؤمنین(ع) آشنا کنند. امیرالمؤمنین(ع) سرمایه بشریت است امیرالمؤمنین چه کسی بوده؟ من به این روایت امروز برخورد کردم، تا به حال در این مقدار عمر طلبگی خودم این روایت را ندیده بودم؛ وقتی انسان فضائل امیرالمؤمنین(ع) را می‌بیند اینقدر تعجب می‌کند، تازه پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود یا علی من اگر همه فضائل تو را بگویم این مردم تو را می‌پرستند، من برای اینکه این مردم از مسیر عبودیت خدا خارج نشوند خیلی از فضائل تو را نگفتم!

آیت الله فاضل لنکرانی اضافه کرد: یکی از فضائلی که تازه به آن برخورد کردم آن است که پیغمبر  می‌فرماید مَثَلُ علیٍ کمثل سورة التوحید، مثل علی مثل مَثَل سوره قل هو الله احد می‌ماند، بعد توضیح می‌دهد و می‌فرماید سوره قل هو الله احد را اگر کسی یک بار بخواند گویا یک سوم قرآن را خوانده، اگر دو بار بخواند دو سوم قرآن را خوانده، اگر سه بار بخواند تمام قرآن را خوانده، این در روایات ما فراوان وارد شده، اگر کسی سه بار سوره توحید را بخواند ثواب یک ختم قرآن به او می‌دهند ولو در غیر ماه رمضان؛  پیغمبر فرمود: اگر کسی با زبانش محبت امیرالمؤمنین(ع) را یاد کند، یک سوم ایمانش تحقق پیدا می کند، اگر کسی به زبان و قلبش محبت امیرالمؤمنین(ع) ابراز کند دو سوم ایمانش تحقق پیدا می کند و اگر با زبان و با قلب وعملش محبت امیرالمؤمنین نشان دهد ایمانش کامل می شود. این خیلی عجیب است! علیٌ مع القرآن و القرآن مع علیٍ، حبّ به علی حبّ به قرآن است، حب به خدای تبارک و تعالی است.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود در این مراسم با اشاره به این که اعتقاد به خدا، توحید خدا، وحدانیت خدا، حبّ به خدا، بدون حب به امیرالمؤمنین(ع) نمی‌شود، گفت: آن وهابیت نادان جاهل دور از حقیقت اسلام می‌آید شیعه را متهم به شرک می‌کند اما نمی‌فهمد که ما با حبّ علی به حبّ خدا می‌رسیم، این را تقاضا می‌کنم خوب دقت کنید ما شیعه نمی‌خواهیم فقط بگوئیم حبّ علی برای ما ثواب دارد، نمی‌خواهیم بگوئیم حبّ علی ما را موقع مرگ نجات می‌دهد و امیرالمؤمنین(ع) به فریاد ما می‌رسد که هست، ما معتقدیم اعتقاد به خدا، توحید خدا، وحدانیت خدا، حبّ به خدا، بدون حب به امیرالمؤمنین نمی‌شود، ما این اعتقاد را داریم. این اعتقادی است که ریشه قرآنی دارد.

وی تصریح کرد: پیغمبر فرمود إن کنتم تحبون الله فاتبعونی اگر شما خدا را دوست دارید مرا تبعیت کنید امیرالمؤمنین(ع) هم برادر رسول خداست، نفس رسول خداست، نمی‌شود بدون تبعیت امیرالمؤمنین(ع) به خدا رسید. اینکه ما می‌گوئیم نماز بدون ولایت قبول نیست، اینکه می‌گوید مگر یک عمری را با نماز و روزه و حج بگذرانید ولی ولایت نداشته باشد این یک شعار احساسی تنها نیست، این ریشه در اعتقادات ما دارد.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در ادامه بیان داشت: گاهی اوقات بعضی می‌گویند این یک مقدار مبالغه نیست؟ این زیاده‌گویی نیست؟ یک کسی تمام عمرش را نماز بخواند، در مسجد الحرام هر روز ختم قرآن کند، دائماً روزه باشد، هر سال حج برود، چرا می‌گوئید نماز و روزه و حجّش قبول نیست اگر ولایت نداشته باشد، ما نمی‌گوئیم، قرآن می‌گوید. قرآن به پیامبر در قضیه غدیر فرمود و إن لم تفعل فما بلغة رسالته، فرمود: پیامبر ما، اگر ولایت امیرالمؤمنین را به مردم ابلاغ نکنی، تمام این رسالات گذشته خدا که انجام دادی یک خط بطلان به رویش کشیده می‌شود، این را خدای تبارک و تعالی در قرآن فرموده.

وی با اشاره به لزوم آشنا شدن نسل جوان با سیره حضرت علی(ع) خاطرنشان کرد: در روایت دارد که ولایت علی بن ابیطالب ولایت الله و حبّه عبادت الله، حب علی عبادت است، همین که انسان بنشیند بین خودش و خدا، بین خودش و امیرالمؤمنین(ع)، این امامزاده بلا فصل را واسطه قرار بدهید امشب برای ارتباط با نجف، برای ارتباط با قبر امیرالمؤمنین(ع)، برای ارتباط با خود حضرت، بگوئید آقا اگر امشب می‌خواهید به ما از خودتان عنایتی کنید از خدا بخواهید حبّ شما را در قلب ما زیاد کند، از این مجلس که می‌خواهیم بیرون برویم حبّ علی بر ما زیاد بشود.

آیت الله فاضل لنکرانی در ادامه یادآور شد: بایددر مناقب علی بن ابیطالب، فضائل امیرالمؤمنین(ع)، صدها منبر و سخنرانی و کتاب نوشته شود.

وی با بیان این که ائمه راه رسیدن به خدا هستند، گفت:  این روایت را در ذهن شریف‌تان بسپارید و روی آن فکر کنید، پیغمبر فرمود من لم یقل علیٌ خیر البشر فقد کفر، عجیب است، فرمود اگر کسی به زبان نیاورد که علی (بعد از پیامبر) خیر البشر است این کافر است، این خدا را قبول ندارد، برای اینکه خدا فرموده علی خیر البشر است .

استاد درس خارج حوزه علمیه قم اضافه کرد: آقایانی که موفق شدند نجف مشرف شوند از درب ایوان طلا که می‌خواهید وارد شوید بالای درب ورودی ضریح مطهر این روایت را نوشته،بر حسب آنچه در روایات آمده، خلیفه دوم گفت من خودم از پیامبر شنیدم اگر آسما‌نها و زمین را در یک کفه ترازو قرار بدهند و ایمان علی بن ابیطالب در کفه دیگر، کفه‌ی ایمان علی سنگین‌تر از آنهاست، این چه ایمانی است؟ چرا ما نباید در این احادیث فکر کنیم توجه پیدا کنیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که احیا ارتباط با امام زمان است، گفت: احیا ارتباط با ائمه طاهرین(ع) است، حقیقت احیا در ارتباط با علی بن ابیطالب است ما چرا وقتی می‌خواهیم قرآن سر بگیریم به علی قسم می‌دهیم؟ به ائمه قسم می‌دهیم برای اینکه راه رسیدن به خدا اینها هستند، خدا قرار داده و فرموده من یک راه دارم، راهی که مستقیم شما را به من می‌رساند و آن ولایت امیرالمؤمنین(ع) و اولاد امیرالمؤمنین(ع) است.

آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به این که شب قدر انسان را برای مردن بیمه می‌کند، یادآور شد: قلب ماه رمضان لیلة القدر است، راجع به شب قدر که خیلی حرف زیاد است؛ اگر کسی لیله قدر را درک کند مهمانی خدا را درک کرده، اگر کسی لیله قدر را درک نکند از ضیافت خدا چیزی به او نمی‌دهند، چیز کمی به او خواهند داد. این شب نوزدهم، شب بیست و یکم، شب بیست و سوم، سعی کنید فقط در فکر خودتان و آخرت خودمان باشیم، حرف زدن‌ها را کم کنیم.

وی در ادامه یادآور شد: مرحوم میرزا جوادآقا ملکی تبریزی در این کتاب مراقباتش اصلاً می‌گوید باید حتی وضع ظاهری انسان در شبهای قدر تغییر کند، می‌خواهند مقدرات ما را معین کنند، نگران نیستید؟ خدای تبارک و تعالی می‌خواهد مقدر کند در سال آینده صحت ما، مریضی ما، عمر ما، رزق ما، آبروی ما، ایمان ما، ما چه می‌دانیم وقتی می‌خواهیم از دنیا برویم مسلمان از دنیا می‌رویم یا نه؟ شیطان در لحظات آخر چه بلایی سر انسان می‌آورد، می‌گوید این همه مال و این همه مظاهر دنیا و اولاد را می‌گذاری و می‌روی، به سراغ آدم می‌آید. شب قدر انسان را برای مردن بیمه می‌کند، ما را برای مردن آرام می‌کند، با نشاط انسان از دنیا می‌رود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود در این مراسم بیان داشت: در بعضی از تعابیر تعبیر می‌کنند که شب نوزدهم ینتقی الجمعان، از امام سؤال کردند که ینتقی الجمعان یعنی چه؟ فرمود یجمع الله فیها ما أراد من تقدیمه و تأخیره و ارادته و قضائه، یعنی امشب خدای تبارک و تعالی می‌نویسد پرونده ما را که توسط ملائکه الهی بر قلب امام زمان(عج) و بر وجود امام زمان(عج) نازل می‌شود.

وی تأکید کرد: شنیدید و باز هم باید عرض کنیم امام رضا(ع) فرمود: برای ولایت ما به سوره قدر احتجاج کنید، به شیعیان این را یاد دادند، عرض کردند چطور؟ فرمود خدا می‌فرماید در شب قدر تنزل الملائکة و الروح فیها من کل امر، ملائکه در شب قدر نازل می‌شوند امام هشتم فرمود از مذاهب دیگر سؤال کنید ملائکه شب قدر بر چه کسی نازل می‌شود؟ باید یک حجّتی در روی زمین باشد، باید یک ولی‌ای از طرف خدا در روز زمین باشد تا ملائکه بر او نازل شوند. پرونده‌ها و مقدرات همه بشر را عرضه می‌کنند بر وجود مبارک امام زمان (عج)، لذا ینتقی الجمعان.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: شب نوزدهم خدای تبارک و تعالی یکتب، می‌نویسد، مقدّرمی‌کند، این انسان عمرش امسال هست یا نیست؟ حج برود یا نرود؟ رزقش کم بشود یا نشود؟ همه را می‌نویسد، شب بیست و یکم شب ابرام است و شب بیست و سوم شب امضاء است، ابرام یعنی تأیید، امام تأییدی که هنوز در آن بدا حاصل می‌شود یعنی اگر دعا کنیم بگوئیم خدایا گرفتاری‌های ما را برطرف کن، مریضی‌های ما را برطرف کن، اگر جزء مقدرات انسان در شب نوزدهم یک سری امور باشد و در شب بیست و یکم تعیین بشود در شب بیست و یکم هنوز بدا وجود دارد، بدا حاصل می‌شود، یعنی اگر انسان دعا کند، الدعا یردّ القضاء، آنچه که قضاء حتمی الهی است برمی‌گرداند، تغییر می‌دهد.

وی در ادامه با اشاره به اعمال شب های قدر عنوان داشت: اگر چه در بعضی از روایات از خود ائمه سؤال کردند در شبهای احیا چه کار کنیم؟ فرمودند نماز بخوانید، اگر نماز قضا دارید، در قم قدیم زیاد بود و علما در مساجد نماز قضا زیاد می‌خواندند در کاشان که دار العباده بوده اینطور بوده، ولی خود ما می‌ایستیم نماز قضا می‌خوانیم، دو چیز در روایات آمده یکی نماز و یکی صدقه دادن، تا می‌توانید صدقه بدهید، این صدقه در لیله قدر بسیار اثر دارد.

آیت الله فاضل لنکرانی با بیان این که کسی که جواز عبور از صراط را می‌خواهد در شب قدر صدقه بدهد، گفت: یک مناجاتی حضرت موسی با خدای تبارک و تعالی دارد، به خدا عرض می‌کند خدایا من می‌خواهم به تو تقرب پیدا کنم، فرمود قربی لمن استیقض لیلة القدر، اگر کسی شب قدر بیدار شد به من تقرب پیدا می‌کند، مبادا بخوابی، نگذارید بچه‌هایتان بخوابند، در سیره حضرت فاطمه(س) هست که آب به صورت حسنین می‌پاشید در شب‌های احیا و می‌فرمود فرزندانم بیدار باشید، همین بیدار بودن انسان را به خدا نزدیک می‌کند.

وی یادآور شد: بعد در آن مناجات دارد خدایا من رضای تو را می‌خواهم، خدایا من عبور از صراط را می‌خواهم، فرمود کسی که جواز عبور از صراط را می‌خواهد در شب قدر صدقه بدهد، صدقه خیلی مهم است ولی باز در کنار اینها دعا هم مهم است، دعا کنید، از دعا کردن خسته نشوید و آفرین بر شما و باید تشکر کرد از مسئولین  این اعتاب مقدسه، دعای جوشن کبیر برگزار، دعای افتتاح برگزار می‌شود، متدیّنین مأنوس به دعا هستند، باید دعا کرد، باید قدر شب قدر را دانست، خیلی توجه کنیم.

وی تصریح کرد: گاهی اوقات به خدا می‌گوئیم خدایا من که نمی‌فهمم شب قدر باید از تو چه بخواهم؟ من که نمی‌دانم چه بگویم خودت بر زبان من جاری کن، خودت به من عنایت کن، آن لسان دل من را باز کن و چشم دل من را باز کن و من را به این وادی لیله قدر بیشتر وارد کن.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود در این مراسم با بیان این که در شب قدر باید با خدا بیشتر ارتباط پیدا کنیم، اظهار کرد: عرض کردم شب قدر قلب ماه رمضان است و باید به خوبی بهره ببریم، باید یاد گذشتگان خودمان را داشته باشیم، دعا برای رحمت واسعه الهیه برای اموات خودمان، بزرگانی که بر ما حق دارند، بزرگانی که این امامزاده محترم را برای ما احیا کردند، علمای بزرگی که در این بلد بودند، در کاشان بودند، با کتاب‌های خودشان راجع به این امامزاده مطالبی را از خودشان به یادگار گذاشتند، باید یاد کنیم از مرحوم ملا غلامرضا آرانی که از شاگردان مرحوم میرزای قمی بوده، ملا علی آرانی، ملا احمد نراقی، ملا حبیب الله شریف کاشانی که در کتاب تذکرة الشهدا نکاتی را راجع به هلال بن علی آوردند، باید اینها را یاد کنیم و اینها بر ما حق بزرگی دارند.

وی با تأکید بر این که در شب قدر باید به فکر مشکلات دنیای اسلام باشیم، عنوان کرد: شب قدر اگر یک کسی به فکر خودش باشد، شاید خدا بگوید فقط به فکر خودت هستی، چقدر خودپسندی؟ دائماً حاجت برای خودت! باید به فکر اسلام باشیم، به فکر انقلاب باشیم، به فکر نظام باشیم، این خون‌های شهدای عزیزی که اینجا آرمیده‌اند اینها برای ما مسئولیت آور است و باید دعا کنیم، امروز از اول انقلاب تا حالا شاید طبق اینکه اهل فن می‌گویند دشمن باهمه وجود آمده سراغ ایران و انقلاب ایران، البته نابسامانی‌های داخلی از یک طرف، کم‌کاری‌ها و مشکلات و خیانت‌ها و اختلاس‌ها از یک طرف، ولی از یک طرف دشمن این کشور را احاطه کرده با تمام ابزار و قوا دنبال نابودی است، بحث این نیست که کسی برود و کس دیگری بیاید، بحث این است که می‌گوید اسلام نباشد، شیعه نباشد، شیعه‌ای که در مقابل ظلم می‌ایستد.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در پایان خاطرنشان ساخت: شیعه‌ای که امیرالمؤمنین(ع) امشب در بستر وقتی که افتاده بود، امام مجتبی وارد شد دید امیرالمؤمنین فرق مبارکش شکافته شده، شروع کرد به گریه کردن با صدای بلند، امیرالمؤمنین(ع) فرمود حسن جان چرا گریه می‌کنی؟ عرض کرد آقا چرا گریه نکنم؟ اولین روز از آخرت شما و آخرین روز از دنیای شماست ما داریم شما را از دست می‌دهیم! امام فرمود حسن جان، حسین جان کونا للظالم خصما و للمظلوم عونا، این را اشاره کردند؛ از این رو ما نیز باید در رأس دعاهایمان شکست دشمن، از بین رفتن دشمن و حفظ اسلام و حفظ شیعه و این نظام مقدس باشد./1330/ج